Politiek verlof
De Gemeenteraadsverkiezingen voor de deur: hoe ga je als werkgever om met
POLITIEK VERLOF ?
Op 16 maart 2022 staan de Gemeenteraadsverkiezingen weer op de agenda. Alle EU-burgers boven de 18 jaar, die woonachtig zijn in een Nederlandse gemeente mogen dan hun stem uitbrengen op een van de vele kandidaat-gemeenteraadsleden. In veel gemeentes zijn er dit jaar meer keuzemogelijkheden dan ooit.
Actief kiesrecht – Kieswet & calamiteitenverlof
Bent u als werkgever verplicht om uw werknemer in de gelegenheid te stellen gedurende werktijd zijn of haar stem uit te brengen? Nee, zo’n algemene verplichting geldt niet. Er is echter een uitzondering: alleen indien de werknemer – bijvoorbeeld door een dienstenrooster – niet in de gelegenheid is om zijn stem uit te brengen gedurende de openingstijden van het stembureau bent u op grond van de Kieswet en de regels omtrent Calamiteitenverlof verplicht een werknemer gedurende werktijd naar de stembus te laten gaan. Reken hierbij op een maximum van twee uren.
Voor alle overige werknemers geldt dat zij in principe de stem buiten werktijd mogen en moeten uitbrengen. Vóór aanvang van het werk, tijdens de pauze of na afloop van de werkdag. Gezien de lange openingstijden van het stembureau, is dat voor de meeste werknemers geen enkel probleem.
Passief kiesrecht – vergaderverlof
Het is zeker niet ondenkbaar dat uw werknemer op een verkiesbare plaats staat op een van de kieslijsten. Eenmaal verkozen, krijgt deze werknemer er een belangrijke maar ook tijdrovende klus bij. Welke consequenties heeft dat voor het dienstverband en waarmee moet u beiden rekening gaan houden?
De wet geeft aan de werknemer een bijzonder recht op politiek verlof in verband met het lidmaatschap van bepaalde vertegenwoordigende organen en sommige functies bij publiekrechtelijke lichamen (artikel 7:643 BW). Deze regeling geldt onder andere voor gemeenteraadsleden.
Het gemeenteraadslid in loondienst krijgt in principe verlof voor het bijwonen van vergaderingen van de gemeenteraad en eventuele daaraan gelieerde commissies waarvan hij deel uit maakt. Het verlof geldt in ieder geval voor het deelnemen aan de vergaderingen. Of het verlof ook bestemd is voor het voorbereiden van de vergadering blijkt niet uit de wet en is ook niet eenduidig in de rechtspraak vastgelegd.
Het loon hoeft u – indien deze vergaderingen onder werktijd vallen- echter niet aan de werknemer door te betalen. In een cao of arbeidsovereenkomst kan hier uiteraard in positieve zin van worden afgeweken. Vakantiedagen worden wél opgebouwd tijdens deze vergaderingen.
Het gemeenteraadslid zal echter altijd met de werkgever in overleg moeten over het op te nemen politiek verlof, zodat daarover overeenstemming wordt bereikt. De werkgever mag het verlof weigeren als de afwezigheid van de werknemer niet in redelijkheid van de werkgever kan worden gevergd. Denk daarbij aan het geval dat de vergadertijd een aanmerkelijk deel van de arbeidstijd inneemt of als de werkgever er een ander duidelijk aanwijsbaar belang bij heeft dat de werknemer op het moment van de vergadering toch op het werk aanwezig is.
Komt u er met uw werknemer niet uit? Dan kunt u de kantonrechter verzoeken een beslissing hierin te nemen. De kantonrechter zal de belangen van beiden tegen elkaar afwegen.
Hebt u verlof verleend, dan kunt u de arbeidsovereenkomst om die reden niet opzeggen.
Is er geen toestemming gegeven voor het verlof en de werknemer gaat tóch naar de vergadering en oordeelde de kantonrechter dat u daarin gelijk had? Dan is het onder omstandigheden mogelijk de arbeidsovereenkomst wegens een dringende reden te beëindigen.
Deze bijdrage werd geschreven door mr. Fabienne Degens.
Heeft u hierover nog vragen, neem dan gerust contact op met onze sectie arbeidsrecht (Fabienne Degens f.degens@rra.nl of Maud Murrer m.murrer@rra.nl )
Rechtsgebieden: Arbeidsrecht