Verruiming competentiegrens kantonrechter en nieuw griffierechtenstelsel

Wellicht dat u het in de media al voorbij heeft zien komen; de verruiming van de competentiegrens van de kantonrechter. In eerste instantie misschien een mededeling die u voor kennisgeving heeft aangenomen, maar het is niet uitgesloten dat dit onderwerp meer gevolgen voor u heeft dan u denkt.

Uiteraard is het te hopen dat u zakelijk noch privé geconfronteerd zult worden met juridische procedures, maar helaas wijst de praktijk soms anders uit. En op zo’n moment is het nuttig om te weten waar u dan staat. Daarom is enige kennis over de actuele wijzigingen in het (burgerlijk) procesrecht nooit weg.
 
De “kantonrechter” is een algemeen bekend begrip in Nederland. Sinds de kantongerechten (vanaf 2002) deel uitmaken van de rechtbanken, dient officieel te worden gesproken over de rechtbank, sector kanton. De aanspreektitel “kantonrechter” bestaat echter nog steeds.

Het grootste verschil tus sen de rechtbank sector civiel en de rechtbank sector kanton is het feit dat u in zaken voor de kantonrechter geen advocaat nodig hebt. U kunt er dus voor kiezen om ofwel zelf de procedure te voeren ofwel zich door een gemachtigde/advocaat te laten vertegenwoordigen.

Tot zover niets nieuws. Maar voor welke zaken kunt u nu naar de kantonrechter?

Voor het beantwoorden van die vraag komen we toe aan de wetswijziging van 1 juli 2011 die betrekking heeft op de verruiming van de bevoegdheid – meer in het bijzonder: van de competentiegrens – van de kantonrechter. Wat is er nu concreet veranderd?

Voortaan is de kantonrechter bevoegd om zaken te behandelen waarin beslist moet worden over vorderingen met een geldelijk belang van ten hoogste € 25.000,00. Tot 1 juli 2011 lag die grens voor de kantonrechter op € 5.000,00. Door de hoogte van de competentiegrens te vervijfvoudigen, zullen er dus beduidend meer zaken op he t bureau van de kantonrechter terechtkomen dan voorheen.   

Aan een vordering kan niet altijd een specifiek bedrag gekoppeld worden. Soms is een vordering nu eenmaal van onbepaalde (geldelijke) waarde. Als er in zo’n geval wél duidelijke aanwijzingen bestaan dat de vordering geen hogere waarde vertegenwoordigt dan € 25.000,00, dan is eveneens de kantonrechter degene die zich hierover zal buigen. 

Daarnaast kent de wet de zogenaamde “aardzaken”. Dit zijn zaken waarbij de bevoegdheid van de kantonrechter niet voortvloeit uit de hoogte van de vordering, maar uit de “aard” van de zaak. De “aardzaken” die door de kantonrechter worden behandeld en beslist, zijn zaken:
-    op het gebied van het arbeidsrecht;
-    op het gebied van het huurrecht;
-    op het gebied van consumentenkoop;
-    over een krediettransactie als bedoeld in de
     Wet op het Consumentenkrediet;
-    betreffende een agentuur-overeenkomst;
-    betreffende een huurkoopovereenkomst.

Bij deze zaken doet de omvang van het geschil er niet toe. Ze worden altijd door de kantonrechter behandeld. Dat wil zeggen dat een geschil over – bijvoorbeeld – een ontslagvergoeding van meer dan € 25.000,00 toch door de kantonrechter wordt behandeld.

Kortom, bent u eiser of gedaagde in een gerechtelijke procedure die valt onder de bevoegdheid van de kantonrechter, dan is een advocaat niet verplicht. Toch  is het verstandig om (ook) in die zaken een advocaat in te schakelen. Een advocaat kan immers niet alleen een belangrijke bijdrage leveren aan juridische diepgang en overtuigingskracht, maar hij is tevens op de hoogte van de gang van zaken in een gerechtelijke procedure. Het zou toch grote zonde zijn als de kantonrechter niet eens toekomt aan een inhoudelijke beoordeling van uw (steekhoudende) standpunten, omdat u een formeel puntje over het hoofd heeft gezien en de rechter op basis daarvan tot een niet-ontvankelijkheid besluit.

Nieuw griffierechtenstelsel
Bovendien is er nóg een wijziging die niet onbesproken mag blijven. Voorafgaande aan de verruiming van de competentiegrens werd er namelijk een nieuw griffierechtenstelsel in burgerlijke zaken ingevoerd. Griffierecht, ook wel “vast recht” genoemd, is eigenlijk een soort entreegeld om te worden toegelaten in een gerechtelijke procedure. Mede als gevolg van de verruiming van de competentiegrens van de kantonrechter zijn per 1 januari 2011 de wijze van berekening en de hoogte van de griffierechten gewijzigd. Bovendien maakt het voor de bepaling van het te betalen bedrag aan griffierecht nog een verschil of de procesp artij een rechtspersoon of een natuurlijk persoon is en of deze on- of minvermogend is. Klik hier voor een totaaloverzicht van de momenteel geldende tarieven voor griffierecht.

Belangrijkste wijziging is dat de procespartijen thans het griffierecht aan het begin van de procedure moeten betalen. Hierin schuilt ook direct het grootste risico: het niet of niet-tijdig betalen van het griffierecht kan verstrekkende gevolgen hebben. In het ergste geval wordt uw zaak niet in behandeling genomen, terwijl de verplichting tot betaling van het griffierecht onverkort blijft bestaan én u daarnaast ook aan de wederpartij het door haar betaalde griffierecht moet terugbetalen (voor een zaak die dus inhoudelijk niet meer zal worden behandeld).

Overigens hoeft degene die zich verweert bij de kantonrechter geen griffierecht te betalen, terwijl degene die zich verweert bij de rechtbank wél griffierecht verschuldigd is.

Door het nieuwe griffierechtenstelsel zijn de griffierechten gestegen. Als de huidige kabinetsplannen omtrent de veelbesproken “kostendekkende griffierechten” doorgang vinden, zullen de griffierechten op termijn nóg verder worden verhoogd. Het voeren van een gerechtelijke procedure wordt daardoor een kostbare aangelegenheid, waarbij vooraf serieuze aandacht moet worden besteed aan de kosten-batenanalyse. Een advocaat kan u van dienst zijn door in dit voortraject met kracht van (juridische) argumenten uw standpunt neer te zetten, een kansenafweging te maken en eventueel een minnelijke oplossing te bereiken.  

Conclusie
Tegenwoordig kunt u voor (veel) meer zaken dan voorheen terecht bij de sector kanton van de rechtbank. Dat heeft als voordeel dat u niet noodzakelijkerwijs een advocaat hoeft in te schakelen om uw belangen te b ehartigen; u kunt bij de kantonrechter namelijk in persoon procederen.

Desalniettemin is het raadzaam dat u zich bij ieder afzonderlijk geschil afvraagt of het wellicht niet toch verstandig(er) is om de deskundige bijstand van een advocaat te vragen. Daardoor kan immers mogelijk reeds in het voortraject een geschil worden beslecht. Zo spaart u griffierecht uit. Vica versa geldt dat een advocaat ook degene is die zwakke(re) punten in een op het eerste oog sterke zaak voor u inzichtelijk kan maken evenals de hieruit voortvloeiende risico’s, zodat u niet pas tijdens de gerechtelijke procedure hierdoor negatief verrast wordt (met alle gevolgen van dien).

Kortom, het lijkt misschien tegenstrijdig, maar dat is het zeker niet:
U kunt geld besparen door tijdig een deskundige advocaat in te schakelen!!

Twijfelt u over de noodzaak van het inschakelen van een advocaat? Neem dan vrijblijvend contact op met een van onze advocat en om u hierin te laten adviseren. Wij staan u graag te woord.